Královéhradecký kraj

(Lawy poduszkowe koło Straníka)
Teren gminy: Straník
Obszar ZP: 0,0357 ha
Strefa ochronna: 0,4503 ha
Data ogłoszenia: 01. 10. 1997 r.
Charakterystyka:
Cenne miejsce geologiczne ? odkrywka z lawami poduszkowymi cieszynitowej
asocjacji
Motyw ochrony jest geologiczny. Chodzi o zachowanie miejsca występowania jednego z rodzajów
podmorskiej działalności wulkanicznej w okresie dolnej kredy.
Powstał tu tzw. "migdałowiec pikrytyczny".


Przystanek nr 13 ? Zabytek przyrody
Lawy poduszkowe koło Straníka, ścieżki dydaktycznej im. Palackiego
(wysokość nad poziomem morza 416 m)


Skałka pod kapliczką jest ostatnim przykładem form podmorskiej działalności wulkanicznej w dolnej kredzie. Są tu odkryte lawy poduszkowe dolnokredowej asocjacji cieszynitowej jednostki śląskiej. Tworzą je "bochenkowate" odłamki law tzw. oliwinickiego diabasu do diabasowego pikrytu.

Krawędzie bloków, które tworzą tzw. limburgity, groszkowo się rozpadają. Poszczególne bloki są scalone młodszą lawą z materiałem tufitycznym (piasek i pył wulkaniczny). Lawa ta jest często rozłożony w wyniku procesów wtórnych i znacznie skarbonityzowana (przesycona węglanem wapniowym).

Lawy poduszkowe powstają podczas podmorskich wylewów na stromych stokach, kiedy lawa spływająca po stoku rozrywa się na części, które następnie gromadzą się u podnóża stoku.

Skalka jest wyjątkową formacją przyrodniczą na terytorium Republiki Czeskiej. Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody i krajobrazu cała formacja jest chroniona jako zabytek przyrody.

W przeszłości podczas budowy dwuramiennych schodów do kapliczki na szczycie skałki doszło do odcięcia krawędzi bloków (bochenków).